Mix van bestrijdingsmiddelen in sloten en plassen is een 'dodelijke coctail'

Door Job van der Plicht
15 okt 2024 om 12:38

Goedgekeurde bestrijdingsmiddelen vormen in rivieren, sloten en meren een "dodelijke cocktail" voor dieren en planten in het water. De middelen blijven individueel allemaal onder de goedgekeurde norm, maar zijn als mengsel giftig.
Steeds meer waterdieren en -planten verdwijnen door de giftige combinatie van verschillende bestrijdingsmiddelen. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit Leiden en het RIVM.

Op honderden locaties is de aanwezigheid van honderden bestrijdingsmiddelen gemeten. Daaruit bleek dat de afzonderlijke bestrijdingsmiddelen zijn goedgekeurd. En de hoeveelheid van die stof blijft ook onder de toegestane norm. Die norm is zo laag dat soorten er niet of nauwelijks door zouden moeten verdwijnen.

Maar samen overschrijden die bestrijdingsmiddelen de normen ruimschoots. De onderzoekers noemen het bestrijdingsmiddelenmengsel een "giftige cocktail".

"Als we naar afzonderlijke stoffen kijken, lijkt ons oppervlaktewater geleidelijk schoner te worden, met steeds minder stoffen die de norm overschrijden", legt theoretisch ecoloog Marco Visser (Universiteit Leiden) uit. Maar de gezamenlijke effecten van die stoffen laten een minder rooskleurig beeld zien. De "toxische druk" blijkt volgens Visser dan veel te hoog.

Giftige combinatie ook effect op gezondheid
Volgens de Universiteit Leiden lijkt het er sterk op dat de giftige combinatie van bestrijdingsmiddelen ook effect heeft op de menselijke gezondheid. Daarom komt er steeds meer aandacht voor.

De Kaderrichtlijn Water (KRW) verplicht landen uit de Europese Unie (EU) om in 2027 schoon en ecologisch gezond water te hebben. De nieuwe inzichten over de giftige mengsels van bestrijdingsmiddelen kunnen daarbij helpen.

Nederland ligt momenteel niet op schema om de doelen uit de KRW te halen. Slechts 1 procent van ons water voldeed vorig jaar aan die doelen. Daarmee presteert Nederland het slechtst van alle EU-landen.